12 Mayıs 2013 Pazar

"Kentsel Devrim"den...



"... Aynı anda hem toplumsal (politika), hem de zihinsel (mantık ve strateji) nitelikteki bu genel düzey, inşa edilen alanın bir kısmında kendini gösterir: yapıtlarda, anıtlarda, önemli kent projelerinde, yeni şehirlerde. Aynı zamanda inşa edilmemiş alanda da kendisini gösterir: yollar ve otoyollarda, trafik ve nakliyenin, kent dokusunun ve nötr alanların genel örgütlenmesinde, "doğa"nın ve alanlarının korunmasında, vs. Dolayısıyla, bu kurumsal mekan (doğal sonucuyla birlikte söylemek gerekirse: kurumsal şehircilik) olarak adlandıracağımız şeyin düzeyidir. Bu, açık bir eylem sistemi veya sistemleri değilse de, en azından sistematikleştirilmiş bir eylemi (veya sistematik olarak yürütülen, "planlandığı" söylenen eylemleri) varsayar. Devlet düzeyinde bu tür birleştirici sistemlerin, bu tür mantıkların var olabilme olasılığı, tek başına, eski "kır-şehir" ayrımının ortadan kalkma yolunda olduğunu gösterir. Bu, söz konusu ayrımın aşıldığı anlamına gelmez. Hatta kendimize, bu misyonu üstlenme iddiasında olan devletin bunu gerçekten yapabilir durumda olup olmadığını sorabiliriz. Toplumsal işbölümü, yani piyasadan (ürün, sermaye ve bizzat emek piyasasından) geçen işbölümü, artık kendiliğinden işleyemez gibi görünür. Daha yüksek bir örgütleyici gücün, devletin kontrolünü talep eder. Diğer yandan bu güç, bu yüksek kurum, kendi koşullarını kalıcılaştırmak, fiziksel ve zihinsel emek, yönetilenler ve yönetenler ve hatta belki de şehir ve kır arasındaki ayrımı sürdürmek ister. Şu halde kendimize, devletin içine yeni çelişkilerin sokulup sokulmadığını sorabiliriz. İrade olarak, şehir-kır ayrımını aşmayacak mıdır? Bu onun, kent çekirdeklerini iktidarın kalelerine dönüştürmeye kadar varacak şekilde karar merkezlerini güçlendirmesiyle sonuçlanacaktır. Eş zamanlı olarak, merkezkaç tarzda kentleşmeyi ve alanın aynı tarzda iyileştirilmesini savunup, bundan sonra alanı, içlerinden bazıları durgunluğa, çürümeye ,"doğaya" dönüşe mahkum olacak şekilde bölgelere ayırmayacak mıdır? Devlet, eşitsiz gelişmeyi kullanmak için, onu genel homojenliğe yönelik bir çaba içinde örgütleyecektir..."

- Henri Lefebvre
(La Révolution Urbaine, 1970)
Türkçesi: Selim Sesler
Sel Yayıncılık, Nisan 2013

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder